Beatrixsluis

Locatie

Pr. Beatrixsluis
3433 NG Nieuwegein
Plan je route

Het sluiscomplex bij Nieuwegein bestaat sinds 2019 uit 3 kolken. Voor die tijd waren dat er 2. Het originele sluiscomplex uit 1938 is een zogenaamde tweelingsluis. Een middenhoofd scheidt de oostelijke en westelijke sluis.

Het witte bouwwerk van de sluizen is van veraf te zien. Dit zijn de witgeschilderde heftorens van gewapend beton, waarlangs de hefdeuren op en neer bewegen. In de overdekte constructie, die de heftorens met elkaar verbindt, zit de machinerie. Die laat de hefdeuren op en neer bewegen. Aan de buitenzijde zijn open, halfronde balkons met een overstekend plat dak te zien.

De 3e sluiskolk

De Prinses Beatrixsluis is de belangrijkste dire…

Het sluiscomplex bij Nieuwegein bestaat sinds 2019 uit 3 kolken. Voor die tijd waren dat er 2. Het originele sluiscomplex uit 1938 is een zogenaamde tweelingsluis. Een middenhoofd scheidt de oostelijke en westelijke sluis.

Het witte bouwwerk van de sluizen is van veraf te zien. Dit zijn de witgeschilderde heftorens van gewapend beton, waarlangs de hefdeuren op en neer bewegen. In de overdekte constructie, die de heftorens met elkaar verbindt, zit de machinerie. Die laat de hefdeuren op en neer bewegen. Aan de buitenzijde zijn open, halfronde balkons met een overstekend plat dak te zien.

De 3e sluiskolk

De Prinses Beatrixsluis is de belangrijkste directe vaarwegverbinding tussen de havens van Rotterdam en Amsterdam. Het is het enige sluiscomplex op de route. Schepen zijn in de afgelopen jaren steeds groter geworden. Met het toenemende aantal schepen liepen de wachttijden voor het schutten op. Ook werd het sluiscomplex een knelpunt op de route. Er is daarom een uitbreiding van het complex met een 3e sluiskolk. Die is langer, breder en dieper dan de 2 eerste kolken.

De 3e kolk heeft roldeuren. Door de monumentenstatus van de heftorens is bewust gekozen voor deuren, die een ‘snede in het landschap’ vormen. Dat werden roldeuren. Er is gekozen voor dubbele roldeuren: 2 aan iedere kant. Als een sluisdeur in onderhoud een flinke aanvaring zou krijgen, is reparatie van de deurkas op de plaats zelf mogelijk. De sluis blijft dan werken met de andere roldeur.

Het gebruik van de dubbele roldeuren is eigenlijk willekeurig. Bij gebruik van de buitenste deuren ontstaat een kolk met een lengte van meer dan 280 m. Die biedt ruimte om 2 schepen van ieder 135 m lang te schutten. We noemen dit Schutten XL

Renovatie

De renovatie van de bestaande sluiskolken is direct na de opening van de 3e kolk in 2019 gedaan. Belangrijk onderdeel van de renovatie was het in oude luister herstellen van het originele sluizencomplex uit 1938. Door het ombouwen van de historische voormalige dienstwoningen, zijn die nu in gebruik als bedienruimte met de nieuwste technieken. Het oude bediengebouw en de loopbrug uit de jaren 90 zijn gesloopt. De witte huisjes en de heftorens zijn nu, net als in 1938, de blikvangers.

Het vernieuwen van veel onderdelen in de heftorens is tijdens de renovatie gedaan. De heftorens zorgen voor de beweging van de hefdeuren. Daarbij is de werking van de aandrijving in stand gehouden. Ingenieur J.P. Josephus Jitta ontwierp die heel vernuftig.

Rijksmonument

Door de kenmerkende witte heftorens is de Prinses Beatrixsluis een Rijksmonument. Volgens de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is het sluizencomplex een mooi voorbeeld van een dubbele tweelingsluis met hefdeuren, gebouwd in functionalistische stijl. De sluis vormt een belangrijk onderdeel van het werk van de architecten J.P. Josephus Jitta en L.S.P. Scheffer.

Het complex Prinses Beatrixsluis ligt in het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Al maakt het daar geen onderdeel van uit. Het ministerie van Defensie stelde bij de bouw van de sluizen wel eisen aan de mogelijkheden van wateraanvoer voor de waterlinie. Tijdens de renovatiewerkzaamheden is een aantal verdedigingswerken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie verplaatst. Onder andere 3 grote kazematten. Ze dienen als objet trouvé: een gevonden voorwerp in het landschap.

Van maandag t/m zondag vrij te bezoeken de gehele dag.

Locatie